Nauczanie Kierowane (metoda PETO)

Nauczanie Kierowane jest systemem nauczania i uczenia się - zakłada równoczesną i zintegrowaną naukę funkcji ruchowej (przemieszczania się), samoobsługi, porozumiewania się i opanowywanie programu przedszkolnego lub szkolnego. Wiedzie dziecko do możliwie największej dla niego niezależności. Wymaga obecności "prowadzących" nauczycieli, grupy rówieśniczej, rozumienia i stosowania funkcji regulującej mowy, odpowiednich programów i ułatwiającego naukę otoczenia (m.in. meble Petö). System powstał na Węgrzech w latach czterdziestych ubiegłego wieku i był rozwijany przez Andrasa Petö, lekarza i pedagoga oraz jego następców.

W procesie uczenia się korzysta się z pomocy i ułatwień. Mogą to być konkretne przedmioty lub sposoby organizacji czasu i przestrzeni, a także techniki uczenia, które będą przyczyniać się do osiągania celów edukacyjnych. W Nauczaniu Kierowanym są to przede wszystkim:

• obecność prowadzących ( zespół terapeutów organizuje codzienną naukę dzieci, a strategiem tej edukacji jest prowadzący, osobiście odpowiedzialny za uzyskanie danej funkcji u dziecka; to osoba wszechstronnie przygotowana do pracy z dziećmi ze złożonymi potrzebami. Do jego obowiązków należy ustalanie programu oraz sposobów realizacji. Prowadzący tak organizuje czas podczas zajęć, aby dzieci miały możliwość powtarzania w ciągu dnia tego, co opanowały lub nad czym pracują podczas sesji nauczania. Podczas zajęć obecne są również inne osoby (drudzy prowadzący) czuwające nad poprawnym wykonywaniem zadania przez dzieci, którym asystują).
• praca w grupie ( dzieci w podobnym wieku i z podobnym tempem pracy; grupa pozwala na nawiązywanie stosunków z innymi dziećmi w formie naśladownictwa, współzawodnictwa i współuczestnictwa w różnych przedsięwzięciach).
• mowa (metoda rytmiczności) (werbalizacja każdej czynności oraz intencja rytmiczna pozwalająca na rozdzielenie ruchu na składowe i wykonanie go w rytmie wypowiadanych poleceń czy piosenki są niezwykle ważnymi technikami ułatwiającymi stosowanymi w Systemie Nauczania Kierowanego i jego cechami charakterystycznymi. Mowa i rytm mogą ułatwiać opanowanie konkretnego ruchu i go regulować).
• dobrze opracowany program ogólny i poszczególne serie zadań (program pracy z dzieckiem obejmuje wszystkie aspekty jego dysfunkcji. W rozkładzie zajęć jest czas na opanowanie i doskonalenie takich podstawowych czynności jak : stanie, chodzenie, siedzenie, jedzenie, toaleta oraz realizację programu nauczania przedszkolnego /szkolnego).
• specjalne przyrządy (meble Peto) ( składają się z drewnianych drążków, umożliwiających niepełnosprawnemu dziecku w każdej pozycji (leżenie, siedzenie, stanie i chodzenie) naukę chwytania, trzymania, puszczania/uwalniania z chwytu, fiksację, orientację w linii środkowej ciała oraz gwarantują mu bezpieczeństwo, prawidłową postawę i aktywną zmianę pozycji.
• Transfer (nabyta umiejętność dziecka jest wykorzystywana następnie wielokrotnie (przenoszona, transferowana) w innych czynnościach i sytuacjach).

Wybrane serie zadań i ich cele ogólne.

Cele serii zadań na boksach:

• kształtowanie prawidłowych wzorców postawy w pozycji siadu i stania;
• rozwijanie aktywności w wymienionych pozycjach poprzez podkreślanie ich funkcjonalności;
• kształcenie umiejętności zmiany pozycji z siedzącej do stojącej i odwrotnie;
• rozwijanie równowagi w pozycji siadu i stania;
• kształcenie umiejętności przemieszczania się na własnych nogach.

Cele szkoły rąk:

• nauka lub doskonalenie chwytu;
• rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej,
• kształtowanie orientacji przestrzennej

Dlaczego ręce są takie ważne?

Poprzez chwytanie, trzymanie i puszczanie różnych przedmiotów dzieci uczą się fiksacji, poruszania i równowagi. Dzięki sprawności ręki dziecko może:

• nauczyć się pozycji siedzącej poprzez umiejętność chwytania szczebelka stołu lub drążka, nauczyć się schematu własnego ciała, nauczyć się kontroli głowy, co z kolei pozwoli na kształcenie zdolności spostrzegania wzrokowego, a w związku z tym na rozwijanie orientacji przestrzennej,
• nauczyć się ubierania i rozbierania,
• nauczyć się czynności mycia rąk, buzi, zębów,
• nauczyć się samodzielnego jedzenia i picia,
• nauczyć się stania i przemieszczania się (na własnych nogach lub na wózku)
• nauczyć się zmiany pozycji, np. z siedzącej na stojącą, z leżenia na boku na brzuch lub plecy;
• realizować program nauczania w przedszkolu i szkole.